Robba
 



A Vargugna, incù Anghjulu Canarelli



Sti pochi tempi, si parla assai di a lingua corsa è di a so ricunniscenza istituziunale. U pueta Anghjulu Canarelli ellu cerca à sprime a leia fonda è intima di i Corsi incù a so lingua. Incù A Vargugna, un longu è magnificu monologu teatrale, ci parla di stu sintimu cumplessu : avè avutu a vargugna di sta lingua, di i soi chì a parlavanu, di sè stessu. Ma daretu à l’”auto-odi” / la haine de soi, si sente una di e più putente dichjarazione d’amore à u corsu è à l’esse corsu.



Scena 03
Papà, papà !
Fubbi cioncu ad a ghjanghjulera ‘ll to criaturu in piriculu chì ti chirìa aiutu. Aiutu ’ll maiò. Ti n’inveni quandu tu attaccai quiddi liccioni tamanti di sigoni : una volta toccu u cori ùn ci vulìa tantu à lampalli.
Ùn nisca l’omu sì tù li taddi u so narbiconu maestru ; cumu voli più ch’iddu si mantenga rittu da difèndasi com’è omu s’iddu ùn hà più u so parlà?

Papà, à u liceu mi ritrosi scantatu in u còmpulu di i mali accrianzati. Di senta prufissori ch’ùn capìu micca mèttami di suttu parchì ùn ci sbuccàiu, mi ghjunghjìa a vodda di cannalli. Ùn eru micca u cutalacciu ch’iddi dìttini è chì u licèu lampeti fora. A scola ghjustificàia una volta di più in i so picci è imbrogli amministrativi a raghjoni a soia, i so disguasta i mascareti dinò in u me “soi-disant” fiascu scularu trattèndumi di racaglia ò bà !
 

Scena 04
Tè, pìddati quista ! U senti u preti sfrancisà ? A sà chì tù ùn capisci nudda ch’hè di i nosci iddu dinò. Tamantu disprezzu sfacciatu da i tinenti ‘lla casa di u Signori. Quista a mascarata s’hè cintu à Diu suttitiddu da intravacci in cruci dighjà impastughjati da quidd’altra. A sà quasgi quasgi ‘ddi sciuchittarìu : Basta ! Chìteti chì babbu ùn capisci i vosci salamalecchi. Quandu babbu si stuppàia in i so mani ròstichi di troppu travaddà pà agguantà u mànicu frustu è lisciu di a piola, i so “ò issa” èrani Mater-Nostri à Tarra-Màtria. Mater-Nostri ch’iddu lintàia da cantu di cuccu à quiddu di ciocciu à scumbatta di fronti. I paroli di babbu èrani cantilagni di vita schietta. I vosci chjàchjari è biribì vituparati vurradìani storcia u scaru ‘lla vita da fàvini tinenti patintati à contu vosciu. O sgiò curà, u vosciu Diu disprizzosu tinìtivilu puri contu è s’iddu ùn ci capisci, intazzètilu è insacchittètivilu in a voscia imbumbara incù quidd’altra.

Mì ! Ai vistu com’è aghju vultatu a faccia da parà calchi scapizzonu ? Nienti chè di pinsà à dì ciò chè no t’avemu in cori si credi di mancà di rispettu è s’aspetta a bastunata. Ci semu lacati trapanà u ciarbiddinu, è a rabbia, l’ingannu ci faci abbaghjà com’è ghjàcari ad a morti. A morti, a to morti hè idda chì i sgurga a cannedda com’è s’idda mi cacciessi u biccughjulu da briunatti avali chì tù sé da quidd’altra ribba incù i nosci antenati : Abbà, abbà, babbà, dìlla à i nosci maiò chì u nosciu razzinu hè statu stirpatu !
 

Scena 5
Abbà, abbà, babbà ! Mì, mì, mì ch’hè a prima volta chì ti mintuighju in corsu; ùn m’eru mai avvistu chì ti chjamàiu in Ghjungniticcia : papà !
Papà, a parola chì ci missi u cancaru in ciarbiddinu da numichicci. Ié ò bà eri persuàsu ch’eru a càusa ‘lla noscia disgrazia. Ècculu u vitriolu ‘lli putera vigliacca : svultà u pinsà ‘ll tamantini da fà battachjà l’omini à l’arritrosa ch’iddi ùn si capìscani più. (…)
Babbà, babbuchju, babbuleddu, babbulidinu, babbuliduchju, ci ani cannatu a lingua da cacciacci u discorsu, comu vulìi chì no ci capìscami, ci ani struppiatu, è vo, tarcani di tamanti campà, vidìnduci indibbuliti, à vi cacciètivi incù noscu, no, i vosci tamantini. Tù, stimatu d’essa di a stirpa di missiavu, u to ùltimu, u to masciu chì n’hà fattu ? m’hà lampatu for’ di vicu com’è granacedda vana.
Babbà, sogu crisciutu à tràlicciu circatoghju è ti ni và senza avemmi appicculatu. Babbà, fiddolu di famiddi allivati à sudori è à sangu, mi lachi solu à ciarbiddinu trapanatu.


Scena 9
Babbà, una lingua cannata, sò ochja cripati, arichji tappati, nasa ingurgati, bucca imbucchinata, ossa sbiutati di marudda. Comu vol’ più chì omu bramessi Vita, sì scialma in suchju ùn scunghji più da carri soia ? Babbà, dimmi sì tù risenti calcosa ? Dimmi sì tù mi senti, rispòndimi babbuchju ! Chì vol’ più ch’idda valghi Vita ch’ùn hè più laudata in paroli sòi ?
 

Per sapè ne di più


Anghjulu Canarelli hè di Livia.
Hè l'autore di u rumanzu A Petracori (éd. Cismonti è Pumonti, 2010), ma dinù di raccolte di puesia L'Irissi (Albiana, 2018) è U principeddu di Bicchisgià (Albiana 2024).


 
Samedi 28 Juin 2025
Anghjulu Canarelli


Dans la même rubrique :
< >

Jeudi 26 Juin 2025 - 10:24 Mediterranean Corsica by Kenneth Brown

Dimanche 1 Juin 2025 - 12:53 Paese, Spleen & Pixels